خورشید شیعه

سنت‌های ازدواج در کلام حضرت رضا (علیه السلام)

خداوندا، امانت خویش را دریافت کردم، به مقتضاى پیمان زناشویى او را حلال کرده‌ام، خدایا فرزند مبارک و تمام‌عیار از او نصیبم فرما و شیطان را از اولادم بى‌نصیب گردان.

زمان ازدواج

عن ابى الحسن الرضا (علیه السلام): من السنة التزویج باللیل، لان الله جعل اللیل سکنا، و النساء انماهن سکن. (۱)

امام رضا (علیه السلام) فرمود: سنت اسلامى‌در برنامه ازدواج آن است که شبانه صورت گیرد، زیرا خداوند شب را مایه آرامش قرار داده و زنان نیز عامل آرامش مى‌باشند.

عن ابى الحسن الرضا (علیه السلام):

ان الله جعل اللیل سکنا، وجعل النساء سکنا، ومن السنة، التزویج باللیل واطعام الطعام. (۲)

همچنین فرموده است:

خداوند متعال شب را براى استراحت و آرامش قرار داده است و زن نیز مایه آرامش مرد است و از سنت پیامبر است که همسر (عروس) را شب به خانه شوهر ببرند و ولیمه‌اى ترتیب دهند.

ولیمه، آداب پیامبران امام رضا (علیه السلام) فرموده است:

من السنة، اطعام الطعام، عند التزویج. (۳)

از جمله سنت‌هاى اسلامى‌به هنگام ازدواج اطعام طعام است.

عن ابى الحسن الرضا (علیه السلام): ((ان النجاشى لما خطب لرسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم): ((امنة))، بنت ابى سفیان فزوجه ودعا بطعام وقال: ((ان من سنن المرسلین الاطعام عند التزویج)). (۴)

امام رضا (علیه السلام) فرموده است:

هنگامى‌که پادشاه حبشه (نجاشى) از طرف پیامبر خدا از دختر ((ابوسفیان)) بنام ((آمنه، رمله، ام حبیبه)) خواستگارى نموده و به ازدواج آن حضرت در آورد، طعامى‌را براى ولیمه فراهم کرد و گفت: از آداب پیامبران در هنگام تزویج ولیمه است.

رعایت اخلاق پس از ازدواج

با توجه به اینکه مرد رئیس خانواده است و باید مدیریت آنرا به عهده گیرد، یکى از سرمایه‌هاى لازم و اساسى براى اداره این واحد کوچک، آن است که وى از نفوذ و محبوبیت خاصى برخوردار باشد و این بدون (اتخاذ شیوه) عفو و گذشت حاصل نمى‌شود.

قال على بن موسى الرضا (علیه السلام):

اذا ادخلت علیک فخذ بناصیتها واستقبل القبلة وقال: ((اللهم امانتى اخذتها، وبمیثاقى استحللت فرجها، اللهم فارزقنى منها ولدا مبارکا سویا، ولا تجعل للشیطان فیه شرکا ولا نصیبا. (۵)

حضرت رضا (علیه السلام) فرمود: هرگاه عروس را آوردند، موى پیشانى او را بگیر و رو به قبله بگو:

خداوندا، امانت خویش را دریافت کردم، به مقتضاى پیمان زناشویى او را حلال کرده‌ام، خدایا فرزند مبارک و تمام‌عیار از او نصیبم فرما و شیطان را از اولادم بى‌نصیب گردان.

قال الرضا (علیه السلام): فى قول الله عزوجل ((فاصفح الصفح الجمیل)). (۶)

قال : العفو من غیر عتاب. (۷)

امام رضا (علیه السلام) در تفسیر آیه کریمه: ((از گناهان آنها صرفنظر کن و آنها را ببخش، بخششى زیبا که حتى توام با سرزنش نباشد)).

قال على بن موسى الرضا (علیه السلام): حدثنى ابى عن جدى عن ابائه (علیهم السلام) قال : قال امیر المۆمنین (علیه السلام): من رضى بالعافیة ممن رزق السلامة ممن فوقه. (۸)

هر کس با گذشت از زیردستان خوشنود گردد، از اذیت و آزار مافوق خود در آرامش و سلامتى خواهد بود.

پی نوشت ها ——————————————————————————–

۱- فروع کافى، جلد ۵، ص ۳۶۶ – مستدرک الوسائل، جلد ۲، ص ۵۳۹ – وسائل الشیعه، جلد ۱۴، ص ۶۲

۲- سنن النبى ((علامه طباطبایى))، ص ۱۴۷ – تفسیر عیاشى، جلد ۱، ص ۳۷۰

۳- تحف العقول، ص ۵۲۳

۴- شرح من لا یحضره الفقیه، جلد ۸، ص ۱۹۰ – وسائل الشیعه، جلد ۱۴، ص ۶۵ – کافى، جلد ۵، ص ۳۶۷

۵- بحارالانوار، جلد ۱۰۳، ص ۲۷۷

۶- سوره حجر / آیه ۸۵

۷- تفسیر نور الثقلین، جلد ۳، ص ۲۷

۸- مسندالامام الرضا (علیه السلام)، جلد ۱، ص ۲۹۳